Sigmabase homepage

Ondanks dat we menen allemaal een unieke vakantie te hebben gehad, doen we allemaal eigenlijk maar één ding echt anders: we gaan weg. En nog niet eens altijd weg uit de tuin of uit de straat, maar weg in ons hoofd. Natuurlijk het is heerlijk koffie te drinken op een Italiaanse piazza, ergens rosé te nippen met je voeten in een kabbelend beekje of bier te drinken met de buren op de camping. Allemaal niks mis mee. Gewoon een kwestie van smaak. Een smaak die hoort bij ontspanning. En dat is nu precies de kern van ‘weg'. ‘Weg' is loslaten en tot ontspanning.

Toegegeven, dat gaat voor mij makkelijker als ik ook echt weg ga. Thuisblijven betekent te veel je voornemen de dingen te gaan doen waar je nooit aan toekomt - maar die je dan toch weer niet doet. Als ik daarentegen de straat uitrij, is dat weg zijn al een klein beetje begonnen. Alles wat je kent en vertrouwd is, zoals de buren, de bakker en basisschool, verdwijnen lekker snel uit beeld. Eenmaal de grens over (en ja dat mag ook de grens van de wijk of buurt zijn) daalt er - eerst nog wat onwennig - een soort van eerste rust neer die allengs maar sterker wordt. Weg is weg en wie niet weg is, is gezien - zo ging dat kinderspelletje toch?

Nu moet ik wel heel eerlijk zeggen dat tussen de straat uitrijden en echte mooie, romige rust in mijn hooft vaak nog wel een ‘gap' zit. Zomaar de knop om, dat zit er bij mij niet in. Dat kost wel een dag of twee of drie of nog wel langer en ook nog slapen en een flinke wandeling en, ja zeker bij mij ook nog wel drie of soms wel meer flessen wijn. Noem het afkicken, werk-detoxen, stress-catharsis, relatierenovatie of gewoon weer met jezelf in contact komen. Allemaal de zaken waar het tegelijkertijd en met verschillende intensiteiten bij loslaten om draait.

Het resultaat van deze al met al rommelige maar ook verrukkelijke ‘procedure' is dat de rust die komt door los te laten, ook ruimte geeft voor anders, voor nieuw, voor aandacht, voor concentratie, voor luisteren en voor focus. Dus zie ik scherper de mensen om mij heen. Luister beter naar waar hun verhaal echt over gaat en laat het niet stranden in mijn eigen drukke en maar al te vaak overvolle gedachten. Niet verwonderlijk wordt het daardoor zonder dat het eigenlijk iets kost een stuk gezelliger. En dat merk je, samen.

De paradox is dat door die rust ook ruimte ontstaat die uitnodigt om scherp na te denken, vraagstukken die toch nog ergens op een of andere mentale plank lagen met frisse blik te bekijken en om taaie opgaven opeens strak te doorgronden. Door los te laten ontstaat ‘als vanzelf' ruimte om creatief te zijn, om hoofd- van bijzaken te scheiden en om - tja, het moet gewoon gezegd - als vanzelfsprekend weer aan het werk te gaan. Maar zonder de intentie van een hoge output wel opeens verschrikkelijk efficiënt. En het blijft maar doorgaan. Eigenlijk gewoon een cadeautje.

Hoe dat bij U werkt weet ik natuurlijk niet maar voor mij is dit de essentie van echte kwaliteit. Kwaliteit die ik door het jaar heen toch te vaak en node mis. Waar is dan mijn rust, mijn afstand? Hoe blijf ik zaken in perspectief zien? Wat is hoofd- en wat is bijzaak? Weet ik dat wel zeker? Want als dat onder druk van wat vandaag allemaal belangrijk is samengeperst wordt tot een grote doorlopende urgentie, dan weet ik een ding zeker, dan laat ik niet meer los, dan is er geen rust in mijn hoofd en dan maak ik onvermijdelijk fouten. Op het werk, thuis en voor mijzelf. Eigenlijk moeten we het hele jaar door de straat uitrijden op weg naar vakantie. Maar tja ...

Prof. dr. Jan Jonker, Hoogleraar Duurzaam Ondernemen, werkt aan de Nijmegen School of Management van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is o.a. auteur van de ‘groene' bestseller ‘Duurzaam Denken Doen' (Kluwer, 2011). In 2012 initieerde hij een eerste sterk exploratief onderzoek naar ‘Nieuwe Business Modellen'. In 2013 kreeg dat met ruim 30 onderzoekers in 12 landen een breed Nederlands en Europees vervolg met een verkennend uitstapje naar ‘Afrika'. (zie: www.nieuwebusinessmodellen.info). In februari 2013 verscheen bij Kluwer een nieuw boek onder zijn redactie getiteld ‘Werken aan de WEconomy'. Contact: j.jonker@fm.ru.nl